Ορισμός – νομοθετικό πλαίσιο

Ως τεχνοβλαστός του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ) ορίζεται κάθε νομικό πρόσωπο με τη μορφή κεφαλαιουχικής εταιρίας, που συστήνεται για την εμπορική αξιοποίηση και εκμετάλλευση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και της γνώσης της επιστημονικής έρευνας, που έχουν παραχθεί στις εγκαταστάσεις και υποδομές του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, από μέλη του ερευνητικού και πάσης φύσης επιστημονικού προσωπικού τού ή τρίτους, σύμφωνα με τα κατωτέρω. Η διάρκεια της ζωής μίας εταιρίας-τεχνοβλαστού ορίζεται από τη διάρκεια της Σύμβασης Μεταφοράς Τεχνογνωσίας και Παραχώρησης Δικαιωμάτων (Σύμβαση τεχνοβλαστού) μεταξύ του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) του ΓΠΑ και της εταιρίας-τεχνοβλαστού.

Συμμετοχή σε τεχνοβλαστό

Για τη διευκόλυνση της πρακτικής εφαρμογής των ερευνητικών αποτελεσμάτων που έγιναν στον ΕΛΚΕ ΓΠΑ, καθώς και προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος, το Πανεπιστήμιο δύναται να συμμετάσχει ως εταίρος στο εν λόγω εταιρικό σχήμα. Η εταιρική συμμετοχή του Πανεπιστημίου γίνεται μέσω του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας και μπορεί να έχει τη μορφή είτε χρηματικής εισφοράς είτε εισφοράς σε είδος (ως είδους νοούμενου του αποτελέσματος της ερευνητικής δραστηριότητας, η χρήση του οποίου εισφέρεται στο εταιρικό σχήμα).

Το καταστατικό του τεχνοβλαστού δύναται να αναγνωρίζει στο Πανεπιστήμιο (Ειδικός Λογαριασμός) δικαίωμα προτίμησης, έναντι των λοιπών μετόχων στον τεχνοβλαστό, σε περιπτώσεις μεταβίβασης τμήματος του μετοχικού κεφαλαίου σ’ αυτό. Η συμμετοχή του Πανεπιστημίου (Ειδικός Λογαριασμός) στον τεχνοβλαστό θα διέπεται και από τους υφιστάμενους κώδικες δεοντολογίας, τον Οδηγό Χρηματοδότησης Ερευνών και τις οικείες διατάξεις της ΚΥΑ/679/1996, την υφιστάμενη νομοθεσία για την υπηρεσιακή κατάσταση των καθηγητών.

Σε περίπτωση που το Πανεπιστήμιο (Ειδικός Λογαριασμός) δεν επιθυμεί να συμμετάσχει στον υπό ίδρυση τεχνοβλαστό, θα συνάπτεται σύμβαση συνεργασίας μεταξύ του Πανεπιστημίου και της Εταιρείας, η οποία δύναται να είναι σύμβαση μεταφοράς τεχνολογίας ή παραχώρησης εκμετάλλευσης ή χρήσης ή απλή σύμβαση συνεργασίας μεταξύ του ΕΛΚΕ ΓΠΑ. Με την εν λόγω σύμβαση θα προβλέπονται, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:

• παραχώρηση χρήσης και εκμετάλλευσης του προϊόντος διανοίας (ανακάλυψης, εφεύρεσης, ερευνητικού αποτελέσματος που μπορεί να αποτελεί βιομηχανική ή πνευματική ιδιοκτησία)
• συμμετοχή του Πανεπιστημίου στα έσοδα ή τα κέρδη από την εμπορική δραστηριότητα του τεχνοβλαστού μέσω αξιοποίησης της τεχνογνωσίας των ερευνητών που ιδρύουν τον τεχνοβλαστό
• παραχώρηση της χρήσης του ονόματος του ΓΠΑ για τα μελλοντικά προϊόντα – υπηρεσίες
• παραχώρηση της δυνατότητας χρήσης ερευνητικών εργαστηρίων. Σε κάθε περίπτωση, η δυνατότητα χρήσης των εργαστηρίων θα πρέπει αφενός μεν να έχει την έγκριση του Διευθυντή του εργαστηρίου, αφετέρου δε να μην παραβλάπτει την διδακτική και ερευνητική δραστηριότητα του Πανεπιστημίου
• τι θα συμβεί ως προς τη χρήση του ονόματος του ΓΠΑ και τη χρήση των εργαστηρίων του ΓΠΑ, σε περίπτωση που για οποιουσδήποτε λόγους (π.χ. συνταξιοδότηση) δεν συμμετέχει στην εν λόγω εταιρεία καθηγητής του ΓΠΑ.

Ο ΕΛΚΕ ΓΠΑ δύναται να επαναξιολογεί τη συμμετοχή του στην εταιρεία και να αποχωρεί από αυτή, εφόσον υφίσταται σπουδαίος λόγος. Στη σύμβαση συνεργασίας μπορεί να οριστεί o χρόνος επαναξιολόγησης (π.χ. κάθε τριετία) της συμμετοχής του ΕΛΚΕ ΓΠΑ στην εταιρεία.

Εκτός από τον ΕΛΚΕ ΓΠΑ, δύνανται να συμμετέχουν στην εταιρεία, αφενός μεν καθηγητές του ΓΠΑ, αφετέρου δε τρίτα πρόσωπα.

Η συμμετοχή μελών του Διδακτικού και Ερευνητικού προσωπικού (μέλη ΔΕΠ) του Πανεπιστημίου σε επιχειρηματικές δραστηριότητες εκμετάλλευσης της γνώσης και των αποτελεσμάτων της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης επιτρέπεται μετά από απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης. Ασυμβίβαστη με την ιδιότητα μέλους του Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού του Πανεπιστημίου θεωρείται η κατοχή σημαντικών θέσεων διαχείρισης ή διοίκησης (π.χ., Διευθύνοντος Συμβούλου, Διαχειριστή) ή ανάλογης θέσης στα όργανα διοίκησης του τεχνοβλαστού.

Με την απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης καθορίζεται ο τρόπος και η έκταση συμμετοχής προς τις ανωτέρω επιχειρήσεις. Με απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης καθορίζονται και οι όροι σύμβασης του ΓΠΑ με τον τεχνοβλαστό για την παραχώρηση άδειας εκμετάλλευσης προϊόντων διανοίας των ιδρυτών-ερευνητών του ΓΠΑ ή γενικότερα για συμμετοχή στα έσοδα ή στα κέρδη της εμπορικής του δραστηριότητας από εκμετάλλευση τεχνογνωσίας των ιδρυτών

Διαδικασία ίδρυσης

Προκειμένου να συσταθεί εταιρεία – τεχνοβλαστός θα πρέπει να υπάρχει προηγούμενη έγκριση καταρχάς της Επιτροπής Ερευνών και έπειτα του Συμβουλίου Διοίκησης.

Το Γραφείο Μεταφοράς Τεχνολογίας είναι υπεύθυνο για την μεταβίβαση των εγγράφων της υπό σύστασης εταιρείας προς την Επιτροπή Ερευνών, καθώς και για την Εισήγηση προς την Επιτροπή Ερευνών, για τη σκοπιμότητα ή μη της ίδρυσης της εταιρείας τεχνοβλαστού. Η Επιτροπή Καινοτομίας, Νεοφυούς Επιχειρηματικότητας και Μεταφοράς Τεχνολογίας γνωμοδοτεί προς την Επιτροπή Ερευνών θετικά ή αρνητικά για την ίδρυση της εταιρείας Τεχνοβλαστού. Το αίτημα για ίδρυση τεχνοβλαστού συνοδεύεται από τα παρακάτω έγγραφα:

 

1. Αίτηση προς τον ΕΛΚΕ ΓΠΑ. Στην αίτηση θα προσδιορίζεται σαφώς:

   • το αποτέλεσμα έρευνας που προτείνεται προς αξιοποίηση μέσω της spin off εταιρείας
   • τα φυσικά πρόσωπα που συμμετείχαν στην παραγωγή των ερευνητικών αποτελεσμάτων και οι φορείς από τους οποίους αυτοί προέρχονται
   • ο βαθμός συμμετοχής του κάθε ερευνητή στην παραγωγή των αποτελεσμάτων και της γνώσης της επιστημονικής έρευνας που προτείνεται προς αξιοποίηση.
   • εφόσον τα επίμαχα αποτελέσματα προήλθαν στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος, θα πρέπει να συνυποβληθεί η σύμβαση του εν λόγω προγράμματος (Grant Agreement, Consortium Agreement, κλπ).
   • ο κλάδος αγοράς επί της οποίας προτείνεται να δραστηριοποιηθεί η εταιρεία-τεχνοβλαστός.

2. Φόρμα καταγραφής ερευνητικής ιδέας (Invention Disclosure)

3. Σχέδιο Καταστατικού της υπό ίδρυση εταιρείας

   • Tο υποβαλλόμενο σχέδιο Καταστατικού θα πρέπει τουλάχιστον να περιλαμβάνει τα θεμελιώδη στοιχεία οργάνωσης της εταιρείας, ήτοι: την επωνυμία, την έδρα και τη νομική φύση της εταιρείας, τους σχεδιαζόμενους ιδρυτές, την διοίκηση και τον διαχειριστή της εταιρείας, τον σκοπό, τη διάρκεια της εταιρείας και το εταιρικό κεφάλαιο

4. Σχέδιο σύμβασης μεταξύ της υπό ίδρυση εταιρείας και του ΕΛΚΕ ΓΠΑ

   Το υποβαλλόμενο σχέδιο Σύμβασης θα πρέπει τουλάχιστον να περιλαμβάνει:

   • • τις ειδικότερες παροχές του ΕΛΚΕ ΓΠΑ προς την υπό ίδρυση εταιρεία (π.χ. χρήση υποδομών του Πανεπιστημίου, κλπ.)
     • την οικονομική παροχή της εταιρείας προς το ΓΠΑ και τον τρόπο καταβολής αυτής
     • τη ρύθμιση των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας.
     • τον σαφή προσδιορισμό του προϊόντος διανοίας / διανοητικής ιδιοκτησίας προς αξιοποίηση.

5. Επιχειρηματικό σχέδιο (business plan) της υπό ίδρυση εταιρείας

 

 Τεχνοβλαστοί ΓΠΑ